بررسی فراوانی اسهال خونی در بیماران اسهالی مراجعه کننده به بیمارستان امیرکبیر اراک و تعیین فراوانی عوامل اتیولوژیک آن (شیگلا، آمیب، سالمونلا)

عوامل مختلفی می توان باعث ایجاد اسهال خونی شود که از جمله آنها می توان از شیگلا، سالمونلا، پرسینیاانتروکولیتیکا، کمپیلوباکترژژونی، اشریشیاکلی مهاجم روده، ویبریوپا را همولیتیکوس، انتاموباهیستولیتیکا و غیره نام برد. راه دهانی-مدفوعی، یک راه عمده، در انتقال بسیاری از این بیماری هاست. بنابراین با رعایت بهداشت فردی و عمومی می توان از ایجاد بسیاری از این بیماریها جلوگیری نمود. از جمله می توان از شستشوی مرتب دستها، تأمین منابع سالم آب آشامیدنی، ضدعفونی کردن سبزیجات تازه، دفع صحیح و مناسب فاضلاب ها و کنترل پشه ها نام برد. شیوع بالای اسهال خونی در فصل تابستان ما را بر آن داشت که 384 کودک مبتلا به اسهال مواجعه کننده به بیمارستان امیرکبیر اراک را از تاریخ 15 تیرماه تا 15 شهریورماه 1375 مورد بررسی قرار دهیم، این بررسی بصورت یک مطالعه آزاد آینده نگر بوده است. نتابج بشرح زیر است: 1- شایع ترین علت ایجاد گونه های مختلف شیگلا و از میان آنها شایع ترین گونه s.soneii می باشد. 2- سالمونلاتیفی به عنوان عامل اتیولوژیک اسهال خونی در هیچ موردی یافت نشد. 3- شیوع انتاموباهیستولیتیکا در شهر اراک نسبتا بالا بوده است.4- فراوانی شیوع تشنج همراه با شیگلوز 53/41% و شایع ترین گونه شیگلا همراه با تشنج s.flexnerii می باشد. 5- پاسخ درمانی بیماران مبتلا به شیگلوز به آمپی سیلین به تنهایی 94/52% و به درمان با کوتویموکسازول 5/92% بوده است لذا ما با یک پاسخ نسبی به آمپی سیلین و پاسخ عالی به کوتویموکسازول روبرور شدیم. تنها 5/7% بیماران نیاز به درمان با نالیدیکسیک اسید پیدا کردند. لذا خط مشی درمانی مناسبی مطابق با طرح پیشنهادی سازمان بهداشت جهانی در اختیار ما قرار می گیرد. در برخورد با یک بیمار مبتلا به اسهال خونی گروه سنی اطفال حتی در صورت نداشتن امکانات تشخیصی و آزمایشگاهی بهتر است در صورت عدم تحمل نسبت به داروی خوراکی بیمار بر روی آمپی سیلین تزریقی گذاشته شود (اگر قادر به گرفتن درمان خوراکی بود ابتدا از کوتریموکسازول شروع خواهیم کرد) و اگر پس از 48 ساعت پاسخ درمانی ظاهر نشد درمان با کوتویموکسازول به مدت 48 ساعت و باز اگر پاسخ درمانی مطلوب دیده نشد درمان 48 ساعته با نالیدیکسیک اسید و در نهایت در صورت عدم ظهور پاسخ درمانی باید مترونیدازول شروع شود. بدین ترتیب از درمان دودارویی که تجربی بوده و شامل کوتویموکسازول+مترونیدازول به طور همزمان می باشد پرهیز شده و از ایجاد مقاومت دارویی بدون دلیل در سطح جامعه جلوگیری خواهد شد.